کرج از شهرهای بزرگ و صنعتی در اوایل انقلاب نبود ولی بعدها به دلیل رشد سریع شهرنشینی و نزدیکی به پایتخت و وجود اراضی مناسب برای صنعتی شدن به قطب شهرنشینی در کشور تبدیل شده و بخش اعظم مشکلات امروز آن نظیر ترافیک، آلودگی هوا، جرائم، بیکاری و موارد دیگر از موضوع "مهاجرت" سرچشمه می گیرد.کرج در چهار دهه اخیر از یک شهر با چند هزار جمعیت به کلانشهری میلیونی تبدیل شده است.
برای بررسی آسیب‌های مهاجرت ابتدا به سراغ مسئولان استانداری البرز رفتیم.
ترخانی سرپرست معاونت امنیتی و سیاسی استانداری البرز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به این مشکل اظهار داشت: به صراحت می‌توان گفت این جمعیت امروزه البرز حاصل موالید در استان نیست بلکه شیب افزایش جمعیت استان البرز بسیار شدید و تند است و بخش عمده این جمعیت مهاجرند.
بیکاری استان‌های دیگر به مهاجرت البرز می‌افزاید
سرپرست معاونت امنیتی و سیاسی استانداری البرز با بیان اینکه دلیل اصلی مهاجرت مشکلات ملی است، افزود: یعنی استان‌هایی که بیکار داشته باشد به البرز مهاجرت می‌کنند و به راحتی نیز این مهاجرت صورت می‌گیرد و بیکاری زیاد در البرز نیز به مهاجرت باز می‌گردد و نمی‌توان جلوی مهاجرت در استان البرز را گرفت، سیاست استانداری البرز این است که اشتغال روستاها در این استان بسیار جدی گرفته شود تا از مهاجرت بی‌رویه از روستاها به شهر جلوگیری شود.
وی با اشاره به اینکه افزایش شغل وجود دارد ولی بیکاری به دلیل همین مهاجرت برطرف نمی‌شود بنابراین بیکاری افزایش می‌یابد، ادامه داد: مهاجرت به البرز زمانی کاهش می‌یابد که در استان‌های دیگر نیز محرومیت برطرف شود و استان‌های دیگر اشتغال خود را درست کنند. به لحاظ قانونی نمی‌توان با مهاجرت مقابله کرد.
به گزارش تسنیم، آمارهای تحلیلی جمعیتی در استان البرز نشانه‌های زیادی را درباره مهاجرت استان البرز پدیدار می‌کند که یکی از این نمودارها که مربوط به سرشماری سال 95 است میزان جمعیت، میزان شهرنشینی و میزان سکونت در روستا در ایران کوچک را به تصویر می‌کشد.
از طرفی سیل مهاجرت می‌تواند فرصت و تهدید را توامان برای کرج ایجاد کند، ولی در این چهار دهه با مشکلاتی که موجود است، تفسیر بر این رای بیشتر استوار می‌باشد که میزان آسیب دیدگی البرز از مهاجرت خیلی بیشتر از فرصت آن است. یکی دیگر از مشکلات این بخش جرائم و مشکلات قضایی است که مهدی جوهری درباره این موضوع در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در کرج، با بیان اینکه مهاجرت امکان ایجاد بافت‌های ناکارآمد و حاشیه‌نشین شهری را دارد، اظهار داشت: برخی مهاجرت‌ها منجر به حاشه‌نشینی می‌شود و افراد سودجو برای به دست آوردن منافع بیشتر مردم را به سمت مناطق حاشیه نشین سوق می‌دهند.
فقر، بیکاری و مسائل زیست محیطی عمده دلایل مهاجرت به کرج
معاون اجتماعی وپیشگیریاز وقوعجرمدادگستری کل استانالبرز افزود: مهاجرت به استان البرز از استان‌های دیگر انجام می‌گیرد که دلایلی مانند بیکاری، فقر، آلودگی هوا و نبود امکانات رفاهی مناسب از مواردی است که سبب مهاجرت به مرکز کشور و نزدیکی به پایتخت می‌شود و باید کار به گونه‌ای باشد که مردم از شهرهای دیگر برای دستیابی به این موارد به کرج مهاجرت نکنند و افزایش مهاجرت از استان‌هایی مانند لرستان، کرمانشاه، خوزستان و سایر مناطق کشور به دلایل مختلفی نظیر فقر، بیکاری و مسائل زیست محیطی بسیار پررنگ دیده می‌شود.
در نمودار ذیل استان البرز نرخ مهاجرت بیش از 5.9 درصدی را نشان می‌دهد که در رتبه چهارم کشور از نظر مهاجرت در سال 95 قرار دارد.
اسدالله حیدری مدیرکل بهزیستی استان البرز هم با بیان اینکه تعداد پرونده‌های بهزیستی برای انتقال به البرز 480 نفر است، اضافه کرد: 65 درصد پرونده‌ها مربوط به انتقال از استان‌های دیگر به البرز و 35 درصد نیز انتقال به خارج از استان است.
مدیرکل بهزیستی استان البرز با اشاره به اینکه استان‌های خوزستان، کرمانشاه و لرستان بیشترین میزان انتقال پرونده به البرز را داشته است، گفت: مهم ترین دلیل مهاجرت پرونده‌ها به استان بیکاری، نزدیکی به پایتخت و پایین بودن هزینه‌های زندگی در کرج نسبت به تهران است.
از سوی دیگر 28 درصد از کل جمعیت مهاجر استان البرز در خارج از مرکز استان و در شهرستانها سکونت دارند که در نمودار ذیل به تفکیک بیشترین شهرستان‌های مهاجرخیز البرز نمایش داده می‌شود، که بعد از کرج با 72 درصد، شهرستان ساوجبلاغ و فردیس به ترتیب 12 و 11 درصد مهاجرت البرز را به خود اختصاص می‌دهند. از 260 هزار نفر مهاجرت سال 95 در استان البرز که به طبع این عدد در سال 97 افزایش بیشتری پیدا می‌کند قریب به 40 هزار نفر درون استانی است.
(نمودار درصد جمعیت مهاجر به شهرستان‌های البرز)
کرج خوابگاهی برای تهران
نکته مهم اما این است که تهران در سرشماری سال 95 بیشترین میزان مهاجرت به البرز را دارد که عملا نشاندهنده این است که کرج تبدیل به خوابگاهی برای تهران شده استو استان‌های بعدی در این جدول به ترتیب کرمانشاه، خوزستان، همدان و لرستان است که اگر نگاهی به آمارهای شاخص این استان‌ها انداخته شود کرمانشاه به دلیل میزان نرخ بیکاری زیاد و خشسکالی در امور کشاورزی، خوزستان به دلیل آلودگی هوا و کمبود آب شرب مناسب و همدان و لرستان نیز به دلیل بیکاری رهسپار کرج شدند.
"بیشترین مهاجرت از استان‌های دیگر به البرز"
استاندار البرز نیز در موارد بسیار زیادی به موضوع مهاجرت به این استان اشاره کرده است: "استان البرز از نظر آسیب‌های اجتماعی نظیر طلاق، حاشیه‌نشینی، بحران‌های جغرافیایی و مهاجرت جزو استان‌های آسیب‌پذیر بوده و رشد مهاجرت در استان بسیار بالا است که این رشد مهاجرت نقطه شروع آسیب پذیری است و البرز به دلیل رشد مهاجرت جزو استان‌های آسیب‌پذیر کشور است."
عزیز اکبریان نماینده مردم کرج در مجلس شورای اسلامی نیز در این باره با اشاره به اینکه رشد مهاجرت در البرز 3.2 درصد است، می‌گوید: "البرز چهار درصد جمعیت کشور ولی در حدود یک درصد موقعیت جغرافیایی ایران را به خود اختصاص داده است و بیکاری از دلایل مهاجرت به استان البرز است و رشد مهاجرت در استان البرز سبب خنثی شدن اشتغال می‌شود." |